Λειτουργικά Συστήματα

Μια ματιά στην ιστορία!!!

Με τον όρο λειτουργικό σύστημα εννοούμε το σύνολο των προγραμμάτων που διαχειρίζονται τους πόρους του υπολογιστικού συστήματος. Λέγοντας πόρους εννοούμε την μνήμη, τους δίσκους, τις μονάδες εισόδου και τις μονάδες εξόδου.

Είναι δηλαδή η σημαντικότερη ομάδα προγραμμάτων, αφού δίχως αυτή δεν θα μπορούμε να λειτουργήσουμε το υπολογιστικό μας σύστημα!!!

Όταν τη δεκαετία του 40 παρουσιάστηκαν οι πρώτοι Η/Υ οι οποίοι βασίζονταν στις λυχνίες κενού δεν είχαν λειτουργικό σύστημα. Το input γινόταν τοποθετώντας διακόπτες ανάλογα με το τι θέλαμε να εισάγουμε σε θέσεις ON ή OFF. Όταν όλα ήταν έτοιμα δινόταν από ένα άλλο διακόπτη η εντολή στον υπολογιστή να διαβάσει το συγκεκριμένο input και ανάλογα εάν δεν υπήρχαν άλλα δεδομένα προς εισαγωγή να βγάλει αποτελέσματα ή να περιμένει και επόμενο input…

Η έξοδος και ανάγνωση των αποτελεσμάτων γινόταν σε ένα πίνακα με ενδεικτικές λυχνίες που ανάλογα εάν ήταν ανοιχτές ή σβηστές ο χρήστης έπαιρνε μια συμβολοσειρά με το αποτέλεσμα. Καταλαβαίνετε ότι μιλάμε για καθαρό δυαδικό σύστημα και διεπαφή με το υπολογιστικό σύστημα καθαρά στη δική του γλώσσα.

 

 

Αυτό όμως δεν ήταν δυνατό να συνεχίσει αφού δεν θα είχε καμία εμπορική αξία.

Η κάθε εταιρία και ομάδα κατασκευής υπολογιστικού συστήματος είχαν την δική τους προσέγγιση πάνω στο θέμα με αποτέλεσμα μόνο αυτός που σχεδίασε και έφτιαξε το σύστημα να μπορεί να το διαχειριστεί κιόλας. Αυτό καθιστούσε τους υπολογιστές αδιάφορους για εταιρίες που θα ήθελαν να μηχανογραφηθούν αφού δεν θα μπορούν να χειρίζονται τους υπολογιστές οι υπάλληλοι τους αλλά μόνο πολύ εξειδικευμένο προσωπικό από τις κατασκευάστριες εταιρίες!!!

Η πρώτη κίνηση φυσικά έγινε από την IBM. Στη δεκαετία του ’50 έχουμε τα πρώτα λειτουργικά συστήματα για τα νέα main frame της εταιρίας.

Ήδη είχε γίνει πρόοδος στον τρόπο που γίνετε το input των προγραμμάτων ή των δεδομένων με διάτρητες κάρτες ή διάτρητες ταινίες. Στα τέλη της δεκαετίας η IBM είχε παρουσιάσει το πρώτο λειτουργικό της σύστημα για τα μοντέλα IBM 704, 709 και 7090.

Ωστόσο η μεγάλη πρόοδος γίνετε την δεκαετία του 60. Η IBM πάλι παρουσιάζει το νέο OS/360 για τα δικά της mainframe και άλλοι κατασκευαστές ακολουθούν με τα δικά τους συστήματα. Από τα πρώτα εμπορικά υπολογιστικά συστήματα ήταν της Univac, σημερινή Unisys με το λειτουργικό EXEC-8 και αργότερα OS/2200 το υπάρχει μέχρι σήμερα. Την ίδια εποχή αναπτύχθηκε από το MIT τα εργαστήρια Bell κ.α. το λειτουργικό σύστημα Unix πάνω σε υπολογιστές PDP τότε το οποίο έγινε ένα από τα ποιο επιτυχημένα Λ. Σ. για μεγάλα συστήματα στη αρχή αλλά σε κάθε προσωπικό και φορητό υπολογιστή σήμερα.

Ήδη όμως είχαν αναπτυχτεί για τα συστήματα αυτά και ανώτερες γλώσσες προγραμματισμού οπού επέτρεπαν το προγραμματισμό των υπολογιστικών συστημάτων με μεγαλύτερη ευκολία και μάλιστα κάποιες είχαν και συγκεκριμένο προσανατολισμό όπως π.χ. η COBOL για τη διαχείριση μεγάλου όγκου δεδομένων.

Ωστόσο στη δεκαετία του 70 και με την έλευση των ολοκληρωμένων κυκλωμάτων άρχισε η παραγωγή μικρών υπολογιστών καθώς και οικιακών υπολογιστών. Εκείνο το λειτουργικό που έγινε επιτυχία τότε ήταν το CP/M που είχε ως στόχο κυρίως συστήματα με τον 8080 της Intel και τους κλώνους ή συμβατούς με αυτόν επεξεργαστές όπως ο Ζ80.

Τα λειτουργικά συστήματα τότε επικοινωνούσαν με το χρήστη μέσω εντολών που έδινε ο χρήστης μέσα από το πληκτρολόγιο. Το αποτέλεσμα μέχρι τις αρχές της δεκαετίας του 70, στα μεγάλα συστήματα και mainframe, ο χρήστης το έβλεπε τυπωμένο πάνω σε μηχανογραφικό χαρτί από ένα εκτυπωτή που υπήρχε μπροστά του σαν κονσόλα. Αργότερα αυτό το σύστημα με τον εκτυπωτή αντικαταστάθηκε με τις οθόνες που γνωρίζουμε, ενώ σε πολλά συστήματα το log του Η/Υ τυπώνονταν σε real time από ένα μικρό εκτυπωτή.

Στα μικρά συστήματα τώρα που αναπτύχθηκαν από τα μέσα της δεκαετίας του 70 και ως τα μέσα του 80 λειτουργικά όπως το CP/M ήταν μονόδρομος και η διεπαφή γινόταν μέσω εντολών που πληκτρολογούσε ο χρήστης και το αποτέλεσμα απεικονιζόταν σε μία οθόνη.

H Microsoft είναι από τις πρώτες εταιρίες που παρουσιάζουν Basic για τα συστήματα με CP/M και αργότερα παίρνοντας το CP/M φτιάχνει το MS-DOS το κυρίως λειτουργικό του IBM PC.

Τα home συστήματα που αγαπήσαμε από τα τέλη της δεκαετίας του 70 είχαν ένα Λ.Σ. ενσωματωμένο σε μια rom το οποίο ήταν μικρό σε μέγεθος και ο χρήστης χειριζόταν τον υπολογιστή μέσα από ένα περιβάλλον Basic.

Η πρώτη εταιρία που ανέπτυξε GUI (Graphics User Interface)ήταν η Xerox με το μίνι σύστημα της το Alto. Πάνω σε αυτό στηρίχτηκε σαν ιδέα η apple και εγκαταλείποντας τον apple II παρουσιάζει την Lisa και αμέσως μετά τον Macintosh.

Το Mac OS ήταν το πρώτο GUI περιβάλλον για προσωπικούς υπολογιστές και αμέσως μετά την προφανή ευκολία χειρισμού ενός υπολογιστικού συστήματος γίνετε προσπάθεια να μπει GUI σε νέα αλλά και παλαιότερα συστήματα.

Bέβαια υπήρξαν και προσπάθειες από την commodore με το Geos για τα 8bit συστήματα της καθώς και με το EASE για τους MSX2 χωρίς όμως μεγάλη επιτυχία.

Η Microsoft παρουσιάζει τα windows για τον IBM PC και συμβατούς χωρίς όπως επιτυχία. Ωστόσο οι νέοι 16bit υπολογιστές της Commodore, Atari και Acorn έχουν λειτουργικό σύστημα με GUI. H Amiga και ο Atari ST γίνονται επιτυχία παγκοσμίως και το GUI της amiga από τα ποιο αγαπητά. Ο Atari ST καταφέρνει να έχει το δικό του GUI στη rom καθώς επίσης να βγάλει και έκδοση για τους IBM PC με την ονομασία GEM. Αυτό δινόταν μαζί με τα PC της Atari (PC1, PC2) αλλά και με τα συμβατά της Amstrad (PC1512, PC1640).

H Acorn είχε το δικό της GUI στη σειρά Archimedes όπου στα πρώτα μοντέλα ήταν μέσα στη ROM. To Unix δεν έμεινε και αυτό απ’έξω αφού αναπτύχτηκε γι’αυτό το Xwindows GUI ενώ υπήρξαν και άλλες προσπάθειες από εταιρίες με μεγάλη επιτυχία όπως το solaris της SUN. Η επικράτηση όμως των συστημάτων της IBM κατά την δεκαετία του 90 έκαναν το Amiga OS και το GEM να «εξαφανιστούν» από το προσκήνιο και τα Windows της Microsoft να παίρνουν το μεγαλύτερο μερίδιο της αγοράς ακολουθούμενα από το Mac OS της Apple και το Linux.

To Linux αν και ξεκίνησε σαν μια προσπάθεια ενός φοιτητή (Linus Torvalds) από τη Φιλανδία να φτιάξει ένα Unix like λειτουργικό για τον προσωπικό του υπολογιστή σήμερα κατάφερε να είναι ένα από τα ποιο επιτυχημένα λειτουργικά. Σε αυτό στηρίζονται και οι σημερινές εκδόσεις των MacOS και Android. Υπήρξαν βέβαια και λειτουργικά με GUI που αφορούσαν αποκλειστικά φορητές συσκευές. Αυτά ήταν τα Palm OS και το Epoc της Psion όπου σήμερα υπάρχει ακόμα ως Symbian σε κινητά τηλέφωνα, τα οποία λειτουργούν με επεξεργαστές ARM σαν αυτούς που είχε η σειρά Archimedes της Acorn.

Σήμερα τα Android, iOS και Windows mobile, προσφέρουν απόλυτη ευκολία στη χρήση υπολογιστικών συστημάτων, αρκετά μικρότερων σε όγκο αλλά και κατά πολύ δυνατότερων σε επεξεργαστική ισχύ από τα πρώτα υπολογιστικά συστήματα που είχαν λειτουργικό σύστημα κάνοντας τον Η/Υ κτήμα του καθένα!!!

 

Για περισσότερες πληροφορίες μπορείτε να δείτε και εδώ :

 

https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_operating_systems

https://en.wikipedia.org/wiki/Timeline_of_operating_systems

https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_operating_systems