Συντήρηση Μηχανημάτων

Συντήρηση Μηχανημάτων (1)

Βαθμολογήστε αυτό το άρθρο
(149 ψήφοι)

Συντήρηση ρετρό υπολογιστών και των περιφερειακών τους.

 

Τα θέματα που αναλύονται εδώ είναι : 

 

1). Συντήρηση των μηχανημάτων και των περιφερειακών


2). Καθάρισμα της κιτρινίλας στα πλαστικά μέρη των μηχανημάτων

 

Συντήρηση των μηχανημάτων και των περιφερειακών

 

Όπως όλα τα μηχανήματα, έτσι και οι αγαπημένοι μας ρετρό υπολογιστές και τα περιφερειακά τους, χρειάζονται κατά τακτά χρονικά διαστήματα τη συντήρηση τους ή και κάποια φορά τη μικροεπισκευή τους.

Το είδος των εργασιών συντήρησης, ποικίλει ανάλογα με το είδος του μηχανήματος, δηλαδή εάν αποτελείται μόνο από ηλεκτρονικά η/και μηχανικά μέρη.


Στην περίπτωση των υπολογιστών, που στην πλειοψηφία τους αποτελούνται απο την κεντρική πλακέτα, το τροφοδοτικό (ενσωματωμένο ή ξεχωριστό) και το πληκτρολόγιο (μηχανικό ή μεμβράνης), ακολουθούμε χονδρικά την πιο κάτω διαδικασία :

 

Κεντρική μονάδα

 

Ανοίγουμε τον υπολογιστή, έτσι ώστε να έχουμε πρόσβαση στην κεντρική του πλακέτα.

Σε περίπτωση που έχει μαζευτεί σκόνη πάνω στην πλακέτα, με ένα απλό πινέλο, απομακρύνουμε τη σκόνη από τα ηλεκτρονικά εξαρτήματα.

 

maintenance7

 

Κάνουμε ένα οπτικό έλεγχο μήπως και υπάρχουν κάποια εμφανή προβλήματα στα εξαρτήματα όπως: ξεβιδωμένες/χαλαρές βίδες, αποκολλημένα/κομμένα καλώδια, αποβυσματωμένα βύσματα, καμένες ασφάλειες, φουσκωμένοι/ή που να έχουν χάσει υγρά ηλεκτρολυτικοί πυκνωτές, αντιστάσεις που έχει σκουρύνει το χρώμα τους ή έχουν μαυρίσει λόγω διέλευσης μεγάλου ρεύματος, μπαταριές που έχουν χάσει υγρά, ολοκληρωμένα κυκλώματα (τσιπάκια) τα οποία δεν "πατάνε" σωστά στις βάσεις τους και γενικά οτιδήποτε οπτικά "αφύσικο" τραβήξει τη προσοχή μας πάνω στην πλακέτα.

 

Αφού αποκαταστήσουμε οποία προβλήματα μπορούμε από τα παραπάνω, προχωρούμε στις εξής κινήσεις :


Οποιουδήποτε είδους θύρες, οποιουδήποτε pinout και τύπου βύσματος, σειριακές, παράλληλες, joysticks, κασετοφώνου, analog to digital, TV RF, RGB, jacks 3.5 κτλ ψεκάζουμε τα pins τους, με καθαριστικό spray contact cleaner, κατά προτίμηση χωρίς λαδί.

Σε περίπτωση που οι θύρες του υπολογιστή μας δε καταλήγουν σε βύσματα αλλά σε απολήξεις πλακέτας, τότε προτιμούμε το παλιό καλό τρόπο καθαρισμού με τη γόμα (σβήστρα μολυβιού), όπου τρίβουμε τα pinouts των απολήξεων μέχρι να γυαλίσουν. Με αυτό το τρόπο καθαρίζονται και οι απολήξεις των πάσης φύσεως cartridges των κονσολών καθώς και απολήξεις sdram, simms, dimms κτλ. Αν δεν έχουμε σβήστρα, τότε ένα κομμάτι βαμβακερού υφάσματος ή μια μπατονέτα, ποτισμένη με καθαριστικό spray, θα κάνει τη δουλειά.

 

maintenance2

 

Οποιουδήποτε είδους διακόπτες, on-off, συρόμενους ή περιστροφικούς, push button, καθώς και ποτενσιόμετρα συρόμενα ή περιστροφικά, τα ψεκάζουμε με καθαριστικό spray, που περιέχει λαδί για λίπανση-καθαρισμό των επαφών.

 

Όσα ολοκληρωμένα κυκλώματα(τσιπάκια) είναι σε βάσεις, τα πιέζουμε προς τα κάτω με τον αντίχειρα ή το δείκτη, έτσι ώστε να "κουμπώσουν" καλά στις βάσεις.

Τέλος, γυρνάμε την πλακέτα του υπολογιστή από την πλευρά των κολλήσεων και κάνουμε και πάλι ένα γενικό οπτικό έλεγχο στο τυπωμένο κύκλωμα και στις κολλήσεις των εξαρτημάτων.

 

Κυρίως προσέχουμε μήπως υπάρχουν σπασίματα ή ραγίσματα στην πλακέτα και το τυπωμένο, ή αν υπάρχουν ψύχρες κολλήσεις. Πως ξεχωρίζουμε τις ψύχρες κολλήσεις?
Μια καλή κόλληση κατά κύριο λόγο είναι γυαλιστερή, ενώ αντίθετα μια ψυχρή κόλληση είναι θαμπή και σε μερικές περιπτώσεις γίνεται σαν μπαλάκι.

 

Τροφοδοτικό

 

Όσον αφορά το τροφοδοτικό του υπολογιστή, ενσωματωμένο ή ξεχωριστό, κάνουμε τον ίδιο οπτικό έλεγχο που κάναμε και στην κεντρική πλακέτα του υπολογιστή, δηλαδή ελέγχουμε ασφάλειες, ηλεκτρολυτικούς πυκνωτές, αντιστάσεις, σπασίματα στο τυπωμένο και ψύχρες κολλήσεις. Κατόπιν, με ένα βολτόμετρο μετράμε εάν η τάση τροφοδοσίας που βγάζει είναι η σωστή.

Ελέγχουμε επίσης, εάν ζεσταίνεται υπερβολικά κατά την λειτουργία του, το όποιο σημαίνει ότι ο υπολογιστής μας τραβάει περισσότερο ρεύμα από το κανονικό λόγω κάποιας βλάβης ή ότι το ίδιο το τροφοδοτικό έχει βλάβη.

Στην περίπτωση που υπάρχει ηλεκτρονική βλάβη στην κεντρική πλακέτα ή στο τροφοδοτικό, απαιτούνται γνώσεις ηλεκτρονικών για την επισκευή, ενώ σε περίπτωση αντικατάστασης υλικών ή επιδιόρθωσης ψυχρών κολλήσεων, συγκόλλησης εξαρτημάτων ή για σπασίματα στο τυπωμένο, μια μικρή εμπειρία στη χρήση του κολλητηριού και του πολύμετρου, είναι επαρκής.

 

Πληκτρολόγιο

 

Τα πληκτρολόγια των home micros, χωρίζονται γενικά σε δυο κατηγορίες :

τα μηχανικά και τα τύπου μεμβράνης.

 

Στα μηχανικά, το κάθε ένα κουμπί ξεχωριστά, είναι και ένας μηχανικός διακόπτης, οπότε εκ των πραγμάτων, αυτού του τύπου τα πληκτρολόγια είναι πιο ανθεκτικά, παρουσιάζουν λιγότερες και πιο απλές βλάβες, αφού όταν δεν δουλεύει ένα πλήκτρο, κατά 99% έχει χαλάσει ο συγκεκριμένος διακόπτης ή εάν δε κάνει σωστή επαφή, με λίγο καθαριστικό spray, διορθώνεται το πρόβλημα.

 

maintenance9

 

 

Σε αντίθεση με τα μηχανικά πληκτρολόγια, τα πληκτρολόγια τύπου μεμβράνης, παρουσιάζουν πιο δύσκολες και πιο συχνές βλάβες,

αφού στην πλειοψηφία τους οι βλάβες αφορούν τη μεμβράνη του πληκτρολογίου και ειδικότερα παρουσιάζουν διακοπές στο τυπωμένο κύκλωμα(matrix) της μεμβράνης.
Σε αυτή την περίπτωση που, είτε ένα, είτε περισσότερα πλήκτρα δεν ανταποκρίνονται, προχωρούμε σε αντικατάσταση της μεμβράνης εάν μπορούμε να τη βρούμε στο εμπόριο, και κατά κύριο λόγο με αγορά από το εξωτερικό.

 

maintenance5

 

Στην περίπτωση που δεν υπάρχει ανταλλακτική μεμβράνη, τότε αναλαμβάνει δράση το πολύμετρο. Εάν υπάρχει η δυνατότητα πρόσβασης, μετράμε με το πολύμετρο ωμικά στην μεμβράνη τις γραμμές του τυπωμένου των πλήκτρων που δεν ανταποκρίνονται, έτσι ώστε να εντοπίσουμε που διακόπτεται το κύκλωμα.


Όταν βρούμε τις διακοπές του τυπωμένου και αφού έχουμε εφοδιαστεί με αγώγιμη κόλλα(η κολλά που χρησιμοποιούμε για να κολλήσουμε την κομμένη θερμαινόμενη αντίσταση στο πίσω παρμπρίζ του αυτοκίνητου), με ένα μικρό πινελάκι περνάμε 2-3 χεριά βαψίματος το κομμένο σημείο του τυπωμένου, το αφήνουμε να στεγνώσει καλά και μετά προσευχόμαστε το ωμόμετρο να δείξει συνεχεία στο κύκλωμα!

 

maintenance6

 

Περιφερειακά

 

Όσον αφορά τα περιφερειακά των ρετρό υπολογιστών, θα εστιάσουμε την προσοχή μας σε δυο βασικές περιφερειακές μονάδες, που είναι το κασετόφωνο και το floppy disk drive.
Στις περισσότερες των περιπτώσεων, τα κασετόφωνα λειτουργούν με ιμάντα (λαστιχάκι). Εάν είναι κομμένος, τον αντικαθιστούμε με καινούργιο αφού μάθουμε τη διάμετρο του από το service manual του κασετόφωνου (αν υπάρχει) ή μετρώντας τη διάμετρο του με ένα χάρακα αφού το διπλώσουμε πρώτα.

Εάν έχει χαλαρώσει ο ιμάντας (ξεχειλώσει), τον αντικαθιστούμε και πάλι με ίδιας διαμέτρου ή αν δεν ξέρουμε τη διάμετρο, το μετράμε διπλωμένο πάλι με χάρακα και το αντικαθιστούμε με ένα λίγο μικρότερο σε διάμετρο. Όπως καταλαβαίνετε, σε περίπτωση που δε γνωρίζουμε ακριβώς τη διάσταση του ιμάντα, η αντικατάσταση του γίνεται λίγο-πολύ "στο περίπου" που λένε.

 

maintenance1


Αυτό δε μας πειράζει και πολύ, αφού τα κασετόφωνα ακόμα και εάν "χάνουν" λίγο στην ταχύτητα, φορτώνουν και σώζουν κανονικά τα προγράμματα.

Το ακριβώς αντίθετο συμβαίνει στα floppy disk drives εκείνα, που χρησιμοποιούν ιμάντα (πχ στα Amstrad CPC).

Επειδή ακριβώς θέλουμε ακρίβεια στην ταχύτητα περιστροφής της δισκέτας, στις περιπτώσεις κομμένου ή χαλαρού ιμάντα, πρέπει να τον αντικαταστήσουμε με έναν ακριβώς ίδιο, για να μην έχουμε read/write σφάλματα!

Σχετικά με το καθαρισμό των κεφαλών στα κασετόφωνα και στα disk drives, ένας απλός τρόπος είναι να χρησιμοποιήσουμε μπατονέτα ποτισμένη με λίγο οινόπνευμα και με απαλές κινήσεις καθαρίζουμε τις κεφάλες. Το pinch roller του κασετοφώνου, το καθαρίζουμε με ένα πανάκι και λίγο οινόπνευμα.

 

 

maintenance8

 

Στα κασετόφωνα και στα floppy disk drives που δεν χρησιμοποιούνται ιμάντες για τη λειτουργία τους αλλά μηχανικά μέρη, όπου υπάρχουν γρανάζια, συρόμενα πλαστικά ή μεταλλικά μέρη, πίροι και οδηγοί κίνησης κεφάλων, τα γρασάρουμε με προσοχή με λίγο γράσο, για αποφυγή τριβών και για να διευκολύνεται η κίνηση των κινούμενων μερών.

 

Τα ιδία φυσικά ισχύουν και για τα μηχανικά μέρη των κασετοφώνων και των disk drives που λειτουργούν με ιμάντα!

Για τα ηλεκτρονικά μέρη,βύσματα, θύρες, καλώδια αυτών των συσκευών και διακόπτες, ισχύουν όσα έχουμε περιγράψει πιο πάνω για την κεντρική πλακέτα του υπολογιστή και το τροφοδοτικό.

 

maintenance3

 

 

maintenance4

 

 

 

Καθάρισμα της κιτρινίλας στα πλαστικά μέρη των μηχανημάτων (Retrobright aka Retr0bright)

 

 

Το κιτρίνισμα των αγαπημένων λευκών retro μηχανημάτων μας είναι γνωστό σε όλους. Οι παράγοντες που ευθύνονται γι'αυτό είναι η πάροδος του χρόνου και φυσικά η έκθεση του πλαστικού στον ήλιο.


Τα κοινά καθαριστικά που υπάρχουν στο εμπόριο όπως άζαξ , χλωρίνη ή κάποια ισχυρά πολυκαθαριστικά σκευάσματα για την υγιεινή του σπιτιού δεν μπορούν να βοηθήσουν για την απομάκρυνση της κιτρινίλας.

 

white1

 


Η λύση που προτείνουμε βρίσκεται στην...χημεία. Χρειαζόμαστε μια χημική ένωση ικανή να απομακρύνει την κιτρινίλα από τις συσκευές μας.
Τα υλικά που θα χρειαστούμε τα βρίσκουμε στο εμπόριο. Το άλλο που χρειαζόμαστε είναι ο...ήλιος. Μπορεί να ακούγεται παράξενο μιας και ο ήλιος είναι εχθρός μας και σημαντικός παράγοντας στο κιτρίνισμα των μηχανημάτων μας, αλλά για την συγκεκριμένη δουλειά που θέλουμε να κάνουμε γίνεται σύμμαχός μας και μάλιστα με εκπληκτικά αποτελέσματα!

 

 

white2

 

Τα υλικά που θα χρειαστούμε είναι τα εξής :

 

- 500 ml οξυζενέ το πολύ μέχρι 10 βαθμών (από το φαρμακείο).
Όχι παραπάνω γιατί μπορεί να έχει αρνητικό αντίκτυπο στα πλαστικά μέρη της συσκευής μας.

- 2 κουταλιές της σούπας υγρή γλυκερίνη.(επίσης από το φαρμακείο)

Εναλλακτικά μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε οξυζενέ που χρησιμοποιούν οι γυναίκεςγια να βάψουν/ξεβάψουν τα μαλλιά τους. Είναι σε μορφή καλλυντικής κρέμας , σαν τζελ περίπου και το αγοράζουμε από κατάστημα που έχει είδη κομμωτηρίου. Το 40άρι μας κάνει μια χαρά.


- 1 κουταλιά του γλυκού (όχι της σούπας , προσοχή!) , καθαριστικό λεκέδων για τα ρούχα Vanish Oxi Action.

Είναι αυτό στην φούξια συσκευασία και το βρίσκουμε στο super market.

- Τώρα ένα υλικό που είναι πιο δύσκολο να βρεθεί αλλά υπάρχει και εδώ εύκολη λύση. Θα χρειαστούμε λοιπόν , μία κουταλιά της σούπας Xanthan Gum ή στα ελληνικά κόμμι ξανθάνης. Είναι ένα υλικό που χρησιμοποιείται στην μαγειρική και στην ζαχαροπλαστική και μπορεί να πήξει τις σάλτσες των φαγητών και γλυκών. To βρίσκουμε σε επιλεγμένα καταστήματα ή στο ebay.

Όμως εδώ μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε και το γνωστό σε όλους μας κορν φλάουρ. Κάνει ακριβώς το ίδιο που κάνει η κόμμι ξανθάνης δηλαδή πήζει. Το αγοράζουμε στο super market και θα χρειαστούμε τουλάχιστον 2 με 3 κουταλιές της σούπας (μπορεί και περισσότερο).

- Ένα μεσαίου μεγέθους και βαθύ πλαστικό σκεύος π.χ ένα τάπερ

- Ένα μίξερ ή έναν αναδευτήρα χειρός (σύρμα).

- Ένα πινέλο για να απλώσουμε το μίγμα πάνω στις συσκευές μας.

- Τελευταίο "συστατικό" είναι ο ήλιος.


Πληροφορίες για τον ρόλο των υλικών μας

 

Το οξυζενέ και το καθαριστικό λεκέδων Vanish Oxi Action είναι αυτά που θα μας κάνουν την δύσκολη και "βρώμικη" δουλειά. Με την βοήθεια του ήλιου , θα κάνουν την απαραίτητη χημική ένωση , θα διεισδύσουν στο πλαστικό και θα εξαφανίσουν την κιτρινίλα. Μην φοβάστε με τον όρο χημική ένωση. Μην φανταστείτε πως θα συμβούν εκρήξεις, θα βγουν καπνοί και θα λιώσουν τα πάντα! Είναι κάτι που γίνεται και που δεν είναι ορατό από εμάς δια γυμνού οφθαλμού.

Όμως έχει αποτέλεσμα αν τηρηθούν οι σωστές αναλογίες των υλικών και είναι ακίνδυνο με απλές προφυλάξεις π.χ. με γάντια.

 

Ο ρόλος της υγρής γλυκερίνης είναι να μην "σπάσει" το μίγμα μας.

Επειδή το μίγμα μαζί με τα πλαστικά μέρη της συσκευής θα μείνει αρκετές ώρες κάτω από τον ήλιο, το μίγμα μας θα ξεραινόταν και θα έσπαγε.

Η γλυκερίνη θα βοηθήσει στο να μην συμβεί αυτό.

Το Xanthan Gum ή το κορν φλάουρ , θα κάνουν το μίγμα μας πιο παχύρευστο. Αν δεν ήταν παχύρευστο το μίγμα , θα γλίστραγε με αποτέλεσμα να μην στέκεται πάνω στα πλαστικά μέρη της συσκευής μας.

 

white3


Παρασκευή του "μαγικού φίλτρου"

 

Φοράμε προστατευτικά γάντια! 

Βάζουμε τα 500 ml του οξυζενέ στο τάπερ μας. Στην συνέχεια και σταδιακά ρίχνουμε 2 με 3 κουταλιές της σούπας κορν φλάουρ (ή μία μόνο κουταλιά της σούπας Xanthan Gum).
Ανακατεύουμε έως ότου διαλυθεί το κορν φλάουρ. Αν το μίγμα μας είναι αραιό, προσθέτουμε μια κουταλιά της σούπας κορν φλάουρ και ανακατεύουμε.
Κόλπο : για να δούμε αν το μίγμα είναι πηχτό , αφού διαλυθεί το κορν φλάουρ, το αφήνουμε για 5 με 10 λεπτά για να πήξει.

Αφού έχει πήξει λοιπόν, προσθέτουμε την υγρή γλυκερίνη και ανακατεύουμε πάλι.Τέλος προσθέτουμε μία κουταλιά του γλυκού Vanish Oxi Action και ανακατεύουμε αρκετά.

Έτοιμο!

 

white4


Εφαρμογή

 

Φοράμε προστατευτικά γάντια!
Τα πλαστικά μέρη της συσκευής που θέλουμε να απομακρύνουμε την κιτρινίλα, πρέπει να είναι στεγνά και καθαρά χωρίς βρωμιές και λιπαρές ουσίες πάνω τους.
Ένα πλύσιμο και ένα στέγνωμα θα ήταν καλό πριν την εφαρμογή. 

Με το πινέλο μας , απλώνουμε το μίγμα πάνω στα πλαστικά μέρη , έως ότου να καλυφθεί η επιφάνεια του πλαστικού. Βάζουμε σχετικά αρκετό μίγμα με το πινέλο μας.
Αφού τελειώσουμε , πρέπει να τοποθετήσουμε τα πλαστικά στον ήλιο για αρκετές ώρες π.χ στην ταράτσα ή στην αυλή μας. Θέλει τουλάχιστον 4 ώρες στον ήλιο για να έχουμε καλό αποτέλεσμα αναλόγως πάντα το μέγεθος του κιτρινίσματος.
Αφού περάσει η ώρα , μαζεύουμε τα πλαστικά και ρίχνουμε μπόλικο νερό (και ένα απορρυπαντικό) για να απομακρύνουμε το μίγμα.
Αυτό ήταν! Το αποτέλεσμα είναι εντυπωσιακό! Τέρμα πια η κιτρινίλα!

Να πούμε πως το μίγμα ΔΕΝ σβήνει τα γράμματα που υπάρχουν τυπωμένα πάνω στα πλαστικά μέρη της συσκευής μας π.χ τα γράμματα ενός πληκτρολογίου ή η στάμπα με την επωνυμία της.
Ούτε επίσης αφαιρεί τα γράμματα από τις ετικέτες. Είναι ακίνδυνο γι'αυτά τα πράγματα οπότε μην ανησυχείτε!

 

Σημαντική σημείωση : Ουδεμία ευθύνη φέρουμε για τυχόν προβλήματα/ατυχήματα που δημιουργηθούν στην πορεία της διαδικασίας. Αν ακολουθηθούν οι δοσολογίες και οι προφυλάξεις, δεν θα δημιουργηθεί κανένα απολύτως πρόβλημα αλλά και πάλι προχωράτε με δική σας ευθύνη. Πάντως έχει δοκιμαστεί και είχε απόλυτη επιτυχία!

 

Μπορείτε να δείτε και πώς γίνονται αυτά στην πράξη στα παρακάτω βίντεο :

 



great retro computers and retro consoles companies logos